مهندس احمد جامی الاحمدی
مرحوم شیخ محمداعظم جامی الاحمدی فرزند شیخ سلطاناحمد جامی الاحمدی فرزند شیخ عبدالحبیب جامی الاحمدی از اولاد و احفاد شیخالاسلام احمد جامی (قدس سره) میباشد که در سال 1285ش. در قریۀ زیارتجاه در جنوب هرات پا به عرصۀ وجود نهاد. پدر و مادرشان را در خُردی از دست دادند و تحت کفالت عمویشان شیخ محمدامین جامی الاحمدی قرار گرفتند و بعد همراه با برادرانشان به سرزمین آبایی تربت جام فرستاده شدند و در آنجا نظر به حُسن خلق و دیانتی که داشتند مورد محبت اهالی آنجا قرار گرفتند و با بزرگانی چون حاجی قاضی رفاقت خاصی داشتند و با حاجی آخندصاحب عبدالحمید که از هرات به سفر حج میرفتند و در تربت جام منزل کرده بودند، آشنا شدند و نزد آنها دروس دینی و معرفت آموختند که تا پایان عمر به این شخصیت روحانی رابطۀ دینی و عرفانی داشتند.
بعد از مدتی از تربت جام به هرات مراجعت نمودند و به هنر خطاطی و مطالعۀ کتب دینی و عرفانی ادامه دادند و نظر به لیاقتی که داشتند مورد توجه نایبالحکومۀ وقت (عبدالله ملکیار) قرار گرفتند و در مدیریت خارجه (قلم مخصوص) وظیفه گرفتند و بعد به سمت مدیر خارجه مقرر شدند که در دوران وظیفه به صداقت و خدمت به مردم و حُسن رابطه با نمایندگان کشورهای همجوار شهرت داشتند. بعد از تقاعد و بازنشستگی در شرکت سهامی پخته هرات که به ریاست الحاج عزیزالله بادغیسی تأسیس شد، به حیث مدیر اداری مقرر گردیدند. بعد از ختم کار در شرکت سهامی پخته، خانهنشین بودند و این دوره که مصادف به هجوم اتحاد جماهیر شوروی به کشور بود در هرات به سر بردند و بیشتر دلمشغولی ایشان کتابت و خوشنویسی آثار و مرقعات بود. هر دو سه سال برای بازدید از فرزندان به ایران و شهر تربت جام سفر میکردند. در جهاد افغانستان نیز سهیم بودهاند و با قبول همه زحمات با جان و مال در جهاد خدمت کردهاند و جوانان آگاه و دلیری را در این راه از دست دادهاند.
آثار زیادی از جمله آثار شیخ احمد جام از جمله حدیقهالحقیقه، بحارالحقیقه، مفتاحالنجاة، روضهالریاحین، کنوزالحکمه، روضهالمذنبین و جنهالمشتاقین، عقیدهالمسلمین فی اصولالدین را به خط خوش خود کتابت کردهاند. خوشبختانه که اکثر این آثار اکنون در نزد پسرشان مهندس احمد جامی الاحمدی در هرات نگهداری میشود. ایشان در خط نسخ، ثلث و نستعلیق توانمندی بسیار داشتند. ذکر احوال و آثار ایشان در تذکرههای هنرمندان و مشاهیر هرات از جمله نقاشان و خطاطان (ص 227) نوشتۀ میر عبدالعلی شایق هروی و هرات در عهد ملکیار (صص502 – 503) نوشتۀ محمدوزیر اخی کرخی درج است.
خطوط زیبای ایشان در بسیاری از خانهها و کتابخانههای شخصی و دولتی به صورت یادداشتها، مرقعات و … وجود دارد و شاگردان زیادی را در خوشنویسی پرورش دادهاند. از جمله شاگردان ایشان میتوان به میر ولیاحمد صبری و محمدوزیر اخی کرخی اشاره کرد. شخصی متواضع، عارف و زاهد بودند و در خدمت فقرا و مساکین و دانشمندان، خوشنویسان، فضلا و بزرگان بودند.
در مسجد جامع خرقۀ مبارکه خدمات شایانی نمودند و کتیبههای این مسجد به خطوط زیبای نستعلیق و ثلثشان مزین است که آیات قرآن کریم و احادیث نبوی و برخی اشعار در دیوارهای آن نوشتهاند. اکنون نوۀ ایشان به نام شیخ عبدالستار جامی الاحمدی استاد و متولی مسجد جامع خرقه مبارکه میباشد.
جناب شیخ محمداعظم جامی الاحمدی در سال 1373ش. به رحمت حق پیوستند و در آرامگاه شیخ اسماعیل مستوفی در قریۀ زیارتجاه به خاک سپرده شدند. از جناب ایشان سه پسر و چهار دختر یادگار ماند و فعلاً همگی بحمدالله در قید حیاتاند.