دورۀ تیموریان (807 تا 913ق.) دورۀ همزمانیِ چالش و آرامش است. چالشی که مدام بین فرزندان و نوادگان امیرتیمور در جریان بود و آرامشی نسبیِ که در سایۀ قدرت بعضی از حکّام نام‌آور این دودمان حاصل می‌شد. در دورۀ تیموریان، ...
از میان پایان‌نامه‌های دانشجویان افغانستانی دهۀ چهل و پنجاه خورشیدی مقطع دکترای ادبیات فارسی دانشگاه تهران یکی دو اثر متفاوت هستند و با تورّقی ساده نشان‌دهندۀ صرف وقت و نمایانندۀ تلاش نویسندگان آن‌هاست. یکی از این پایان‌نامه‌های خوب «سیر ادب ...
زمانی که کودک کم سن‌وسالی بودم، هفته‌ای یک تا دو بار توفیق دیدار پدربزرگ نصیبم می‌شد. گاهی او پنهانی به دیدار ما می‌آمد و گاهی من با یکی از خواهرانم به خاطر کشیدن آب نوشیدنی از چاه خانۀ او، دزدکی ...
امیر علی‌شیر نوایی در کنار این که دولتمردی موفق بود، نویسنده‌ای توانمند و فردی خیّر و نیکوکار نیز بود. او در 30 جریب زمینی که از جانب سلطان حسین میرزا بایقرا در سال 880ق. در نزدیکی کوشک مرغاب (مرغنی) به ...
نمونه‌ای از خط کتابتی سلطان‌محمد خندان در انجامۀ نسخه‌ای در 914 هجری قمری سلطان محمد خندان از بزرگ‌ترین خوش‌نویسان هرات در اواخر سدۀ نهم و نیمۀ نخست سدۀ دهم است. علی‌رغم ارزش هنری و قدرت خوش‌نویسی کارش چنان که باید شناخته ...
مولانا مصنّفک یکی از احفاد امام فخرالدین رازی است. همان طوری که ابن سینای بلخی و ابن مالک در صِغَر سن شروع به تألیفات نموده‌اند، اندیشه و تعقل نورانی مصنّفک هم آن سوتر رفت و جهش عقل نصیبش گردید چون ...
به باور برخی ترک‌شناسان امیر علی‌شیر نوایی یکی از چهار مدافع بزرگ زبان ترکی در کنار محمود کاشغری مؤلف دیوان لغت ترک، شیخ عاشق پادشاه نویسندۀ غریب‌نامه، قدری برغموی صاحب صرف ترکی میسره العلوم است. از میان اینان نقش نوایی ...
منشی عبدالکریم احراری (1273- 1363ش.) از شخصیت‌های فرهنگی و ادبی کشور و یکی از افراد تأثیرگذار در تأسیس انجمن ادبی و ماه‌نامۀ ادبی هرات شمرده می‌شود. تلاش‌های احراری جهت شکوفایی و تعالی‌بخشی فرهنگ و ادب این مرزوبوم قابل قدر و ...
ساعت شش شام است و دوباره سرخط اخبار، اوضاع نابسامان جهان ماست. خبر از مرگ و موج‌های دوم و سوم ویروسی که بزنگاه زندگی و آرامش روانی انسان‌ها گشته‌است. آمار مبتلایان از دستم می‌رود اما تعداد قربانیان این بیماری، احساس ...
شمس الدین محمد بن عبدالله کاتبی نیشابوری از بزرگان شعرای نیمۀ نخست سدۀ نهم است. او در روستای طرق و رواش از اعمال ترشیز روستایی میان نیشابور و ترشیز به دنیا آمد و از همین روی گاه نیشابوری و گاهی ...