مؤسسۀ پژوهشی بایسنغر شمارۀ دوم «نامۀ بایسنغر» سال‌نامۀ این نهاد را به پژوهش‌های مختلف در عرصه‌های ادبیات، قوم‌شناسی، تاریخ و هنر هرات کهن و مناطق همجوار آن (شامل بادغیس، غور، اسفزار، غرجستان، چشت، جام، و …) اختصاص داده است لذا از شما پژوهش‌گر ارجمند دعوت می‌شود با ارسال مقالات و نوشته‌های خود در موضوعات و محورهای زیر این نامه را پربارتر سازید.
1- ادبیات:
1-1- مکتب‌های ادبی هرات
1-1-1- مکتب ادبی هرات در زمان سلجوقیان (ازرقی هروی و …)
2-1-1- مکتب ادبی هرات در دورۀ آل کرت (امامی هروی، ربیعی پوشنگی، سیفی‌هروی، رکن‌الدین صائن هروی و …)
3-1-1- مکتب ادبی هرات در دورۀ تیموریان (عبدالرحمن جامی، میرعلی‌شیر نوایی، بنایی هروی، آصفی هروی و …)
4-1-1- مکتب ادبی هرات در دورۀ صفوی (حیدر کلیچ، فصیحی هروی، حسن خان شاملو، بهشتی هروی، ناظم هروی، درویش واله، میرزا ارشد برنابادی، میرزا ابوطالب برنابادی و …)
2-1- تذکره‌نویسی در هرات (طبقات‌الصوفیه، تذکرۀ دولتشاه سمرقندی، نفحات‌الانس، مجالس‌النفایس، مجالس‌العشاق، مجمع‌الشعرای جهانگیری، رشحات عین الحیات، روضه‌السلاطین، جواهرالعجایب، تحفه‌الحبیب، بدایع‌الوقایع، تحفۀ سامی، تذکرۀ محمدرضا برنابادی و …)
3-1- فرهنگ‌نگاری در هرات (ازهری هروی در لسان‌العرب، تحفه‌الاحباب اوبهی، ریاض‌الفتیان بن حسام هروی و …)
4-1- انشاء و ترسل (فرائد غیاثی یوسف اهل، منشأت شرف‌الدین علی یزدی، همایون‌نامۀ محمد بن علی مخزن‌الانشاء واعظ کاشفی، منشاءالانشاء عبدالواسع باخرزی، جوامع‌الانشاء مولانا حسین هروی، نسخۀ ترسل معین‌الدین اسفزاری، نامۀ نامی غیاث‌الدین خواندمیر، ریاض‌الانشاء محمود گاوان ،شرف‌نامۀ عبدالله مروارید و …)
2- تاریخ هرات:
1-2- تاریخ اجتماعی هرات
1-1-2- تاریخ اقوام ساکن در هرات
2-1-2- تاریخ پوشش و لباس در هرات
3-1-2- تاریخ زنان هرات
2-2- تاریخ سیاسی هرات (فتح هرات به دست اعراب، دورۀ طاهریان، دورۀ سامانیان، غزنویان، غوریان، آل کرت، تیموریان، صفویان، شیبانیان، سدوزاییان، دورۀ معاصر، حاکمان هرات، حوادث سیاسی، هراتیان و سیاست‌ورزی، خیزش‌های هراتیان بر ضد اعراب، )
3-2- جغرافیای تاریخی هرات و هری‌رود
4-2- تاریخ‌نگاری در هرات (تاریخ‌نامۀ هرات، شمس‌الحسن تاج‌الدین سلمان هروی، زبده‌التواریخ حافظ ابرو، مطلع‌السعدین عبدالرزاق سمرقندی، مجمل فصیح خوافی، روضات‌الجنات معین‌الدین اسفزاری، روضه‌الصفای میرخواند، حبیب‌السیر خواندمیر، فتوحات شاهی امینی هروی، ایران در روزگار شاه اسماعیل و شاه طهماسب صفوی امیر محمود بن خواندمیر هروی، عین‌الوقایع ریاضی هروی و …)
3- هنر هرات
1-3- معماری (قوام‌الدین شیرازی و …)
1-1-3- مساجد و مدارس (گازرگاه، مصلی، غیاثیه، نظامیه، مدرسۀ سبز برامان و …)
2-1-3- قلعه‌ها (قلعۀ شمیران، قلعۀ نره‌تو، قلعۀ اسکلجه، قلعۀ خیسار)
3-1-3- خانقاه‌ها و مزارات
4-1-3- سازه‌های آبی (پل‌ها، آسیاب‌ها، آب‌انبارها، یخدان‌ها، گرمابه‌ها، کانال‌ها، بندها، آب‌بخش‌ها و …)
2-3- نگارگری (میرک، محمد سیاه‌قلم، کمال‌الدین بهزاد و …)
1-2-3- تاثیرگذاری و تاثیرپذیری هنر نگارگری هرات
3-3- خوش‌نویسی (غیاث‌الدین بایسنغر، میرعلی هروی، خواجه محمود شهابی سیاوشانی ،دوست‌محمد گواشانی و …)
4-3- موسیقی (بنایی هروی، درویش علی چنگی و …)
5-3- کتاب‌آرایی
6-3- حکاکی
7-3- ریخته‌گری
8-3- کاشی‌سازی
9-3- شیشه‌سازی
10-3- سفالگری (کلالی)
11-3- باغ‌آرایی
12-3- آبیاری و آبرسانی (تاریخ آبرسانی در هرات، رساله‌های تقسیم آب و …)
4- بررسی فولکلور هرات
1-4- مردم‌شناسی تاریخی هرات (مطالعۀ رفتار و آداب مردم هرات در ادوار تاریخی مختلف)
2-4- مردم‌شناسی هم‌زمانی هرات (مطالعۀ آداب، سنت‌ها، مشاغل و باورهای عامیانۀ هرات در عصر حاضر)
5- بررسی هم‌زمانی و درزمانی گویش هرات
1-5- مطالعۀ در زمانی گویش هرویان در آثاری چون طبقات‌الصوفیه، الابنیه عن الحقایق الادویه، ارشادالزراعه و …
2-5- مطالعۀ هم‌زمانی گویش هرویان در مناطق مختلف جغرافیایی ولایت هرات و یا در میان مشاغل و گروه‌های اجتماعی خاص.
6- ادبیات تصوف (تاریخ تصوف در هرات، جریان‌های تصوف، مزارات‌نویسی، مقامات‌نویسی، خواجه عبدالله انصاری، سادات حسینی، محمد گیسودراز، زین‌الدین خوافی، بهاءالدین عمر جغاره، عبدالرحمن جامی، زین‌الدین قواس، سعدالدین کاشغری و …)
7- علوم قرآنی
1-7- تفسیرنگاری (فخرالدین رازی، واعظ کاشفی، معین‌الدین واعظ، ملا علی قاری و …)
1-1-7- حاشیه‌نویسی بر تفاسیر (حاشیۀ تفتازانی بر تفسیر کشاف زمخشری و …)
2-7- سیره‌نگاری (درج الدرر و درج الغرر فی بیان میلاد خیر البشر اصیل‌الدین واعظ شیرازی، شواهد النبوه عبدالرحمن جامی، روضه الاحباب جمال‌الدین عطاءالحسینی، معارج النبوه معین‌الدین مسکین و …)
8- آموزش و پرورش در هرات
9- بررسی کارنامۀ هرات‌پژوهان (فکری سلجوقی، رضا مایل هروی، علی‌اصغر بشیر، محمدآصف فکرت، جلال‌الدین صدیقی، نجیب مایل هروی و …)
هم‌چنین شما می‌توانید با ارسال تصاویر باکیفیت و نگارش مطالبی در خصوص معرفی:
ما را در حفظ و نگهداشت میراث فرهنگی کشور یاری رسانید.
شما می‌توانید مقالات، یادداشت‌ها و تصاویر خود را تا اول سرطان/تیر 1399 به آدرس info@baysunghur.org و یا ایمیل آدرس Khalil.afzali@gmail.com و یا به تلگرام 0093700246606 ارسال کنید.
خلیل‌الله افضلی
مدیر مسئول و سردبیر نامۀ بایسنغر
