خلیل‌الله افضلی
چهار قلعه در دورۀ ملوک کرت هرات گواه رویدادهای فراوانی بودند. این چهار قلعه به ترتیب فاصله از مرکز حکومت و شاید اهمیت، قلعۀ هرات یا حصار اختیارالدین در مرکز شهر، قلعۀ اسکلجه در کوه‌پایه‌های جنوب هرات، قلعۀ کالیون یا نره‌تو در ولایت بادغیس و قلعۀ خیسار در شرق فراه و شهرستان پرچمن هستند. از این حصارها به جز قلعۀ هرات که بارها مرمت شد، همگی تا حدود زیادی تخریب شده‌اند و از برج‌ها و دیوارهای آن‌ها کمتر نشانی بر جای مانده است. در این نوشته که برگرفته از کتاب «غوریان» نوشتۀ عتیق‌الله پژواک است، نگاهی به گذشتۀ این قلعه شده و سپس دیدگاه برخی سفرنامه‌نویسان و باستان‌شناسان معاصر در بارۀ آن ثبت شده است. دقیق‌ترین سخنان در بارۀ این قلعه را علی‌احمد کهزاد پژوهشگر و مؤرخ معاصر کشور دارد که فرصت دیدار از این قلعه را چند دهه قبل یافته و به صورت دقیقی به وصف مشاهدات خود پرداخته است به طوری که از مجموع سخنان او می‌توان به بازسازی نقشه و پلان قلعه پرداخت. معرفی قلعۀ خیسار با اندکی اختصار و ویرایش از این کتاب برگرفته شده است.
برای دانلود کامل مقاله روی لین زیر کلیک کنید👇
قلعۀ خیسار غور از گذشته تا امروز (3)
